Zanddieren
Jaren geleden liep ik op een drukke zaterdagmiddag Blokker binnen en zag daar een assortiment van grote en kleine zanddieren. Ik was de winkel alweer uit toen ik alsnog besloot terug te gaan, en een aantal van die dieren te kopen. Zoals altijd kocht ik meteen een flinke hoeveelheid en zoveel mogelijk van alles twee. Ik sjouwde even later naar huis met 8 grote zanddieren van ongeveer 48 cm en 12 kleine van ongeveer 14 cm. Bij gebruik in mijn praktijk bleken de zanddieren ongekende mogelijkheden te hebben en ze gingen tot mijn favoriete SI materialen behoren.
Aantrekkelijk om te zien en te voelen
Bij Blokker werden ze verkocht als verfraaiing van het interieur, leuk om ergens neer te zetten - niet als speelgoed. De zanddieren zien er aantrekkelijk uit. Dat komt door hun grote ogen, hun vorm en kleur maar vooral door het materiaal waarvan ze gemaakt zijn; dat glinstert een beetje. Dat maakt je nieuwsgierig hoe dat precies aanvoelt. Van de meeste dingen die we zien weten we precies hoe ze aanvoelen zoals een appel, een bord en een stukje lego. We hoeven ze daarvoor niet op te pakken. Hier zien we iets waarvan we niet precies weten hoe het voelt. Dat lokt uit tot oppakken en voelen.
De dieren voelen vrij glad en neutraal aan zodat ze ook geschikt zijn voor kinderen die tactiele prikkels gauw vervelend vinden. Bij het oppakken verplaatst het zand in het dier zich. Het dier geeft wat mee en past zich aan je handen aan. Bij iedere beweging die je met je handen maakt voel je het gewicht van het dier of het zand in het dier in je handen verplaatsen – dat is vooral zo bij de grotere en zwaardere dieren zoals de gekko van 48 cm. Deze steeds veranderende druk op je handen - proprioceptieve informatie vanuit je spieren en gewrichten – voelt prettig aan, en maakt dat je met het zanddier in je handen blijft bewegen. Door de grootte en het gewicht van het dier doe je dat automatisch met beide handen.
Onder verstoppen
De dieren zijn ook geschikt om een hand, een arm , een voet, een been of welk lichaamsdeel dan ook onder te verstoppen. Vraag een kind bijvoorbeeld om zijn handen en onderarmen op een tafel te leggen. Verstop de armen dan onder de zanddieren. Je kunt dat doen door de dieren direct op de armen van het kind neer te leggen, maar ook door de dieren langzaam van de tafel naar en over de armen en de handen van het kind te laten glijden. Je verplaatst daarmee langzaam druk over de armen en de handen van het kind. Veel kinderen vinden het prettig als je dan nog extra druk op de dieren, en daarmee indirect op de handen en armen geeft. Waarschijnlijk zal het kind zijn armen en handen er onderuit trekken en vragen of je het nog een keer doet. Je kunt dit herhalen zolang een kind het leuk vindt. Hij zal ervaren dat hij daarna zijn armen en handen beter voelt, en in staat is om ze beter te gebruiken. Voor kinderen die onhandig zijn, kan dit een leuke activiteit zijn. Het kan helpen om voorafgaand aan een activiteit zoals een puzzel maken, tekenen of schrijven, met een bal spelen en zichzelf aankleden, het spel met verstoppen onder de zanddieren te doen.
Je kunt natuurlijk ook de voeten en andere lichaamsdelen verstoppen. Door het kind te vragen zijn voeten in een doos of een krat te doen, glijden de dieren minder gauw weg en krijgt het kind meer druk op zijn voeten. Niet al te grote kinderen kun je vragen om zelf in een krat te gaan zitten, zodat je gemakkelijk hun benen, billen en eventueel zelfs hun buik kan verstoppen onder de zanddieren. Zie ook: Spelen in een doos
De kleine dieren zijn ook geschikt om in de kleding van een kind te worden verstopt, bijvoorbeeld onder een trui of in een mouw. Het kind kan dan proberen om ze weer op te zoeken.
Over je lichaam laten glijden
De zanddieren kun je over het lichaam van een kind laten
glijden. Dat kan bijvoorbeeld door het kind op zijn buik op een bal te
laten liggen en de zanddieren op zijn rug te leggen. Door de
bal langzaam naar voren te bewegen, rollen ze over de rug van
het kind op de grond. Ook kun je een kind dat op zijn buik of rug ligt,
onder de zanddieren verstoppen. Die zullen eraf rollen zodra hij van
houding verandert.
Je kunt met het zanddier in je hand het dier ook over het
lichaam van het kind laten glijden. Je kunt daarbij
gemakkelijk wat extra stevig duwen op het kind. Veel kinderen
vinden dat een leuk spelletje. Vooral voor kinderen die moeite hebben
met prikkelverwerking is het belangrijk, dat je het langzaam doet en
met veel druk. Daarbij is het van belang dat je het kind niet opzij
duwt. Dat doe je door - als het ware door het kind heen - naar de grond
te duwen als je met het dier in je hand over het kind heen
glijdt. Je kunt ook je andere hand gebruiken om te zorgen,
dat het kind niet omvalt. Je houdt dan met beide handen het kind vast
en glijdt met het dier in je ene hand richting je andere hand. Op deze
manier ‘druk verplaatsen’ is misschien wel de
belangrijkste zintuigprikkel die kinderen met problemen in de
sensorische informatie verwerking nodig hebben.
Verder zijn er met de zanddieren nog heel veel leuke spelletjes te verzinnen.
Verder zijn er met de zanddieren nog heel veel leuke spelletjes te verzinnen.
Hoewel de zanddieren niet gauw stuk gaan, zijn ze niet zo
geschikt om mee te gooien. De kans bestaat dat ze vooral in de hoekjes
gaan ‘lekken’. Dat kun je tegen te gaan door de
naadjes in de hoekjes extra te versterken. Op die manier zijn ze goed
voor jarenlang spelplezier. Ze zijn verkrijgbaar via de webshop van Toys42hands. Ook de verzwaarde knuffels van Manimo verkrijgbaar bij Educadora zijn eigenlijk grote zanddieren en heel geschikt voor de beschreven activiteiten.
Els Rengenhart © 2008-2018